Y học dân tộc Việt nam đã xuất hiện từ hàng nghìn năm trước công nguyên đến nay. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mặc dù công nghệ tổng hợp hóa dược phát triển, 80% chăm sóc sức khoẻ ban đầu đều đi từ nguồn dược liệu thiên nhiên. Gần đây, xu hướng sử dụng dược liệu thiên nhiên gia tăng vì nhiều lý do: thuốc tổng hợp có nhiều tác dụng phụ, tình trạng thuốc giả tràn lan, giá thành cao. Phong trào quay trở về với thiên nhiên do nhận thức có sự gần gũi về mặt sinh học của dược liệu thiên nhiên và con người, độ an toàn đã được kiểm chứng qua lịch sử sử dụng lâu dài. Các dạng sử dụng của dược liệu phổ biến là: thuốc thang từ dược liệu khô, dạng viên hoàn, cao, thuốc rượu. Các chế phẩm tân dược được bào chế từ dược liệu thiên nhiên như viên nén, viên nang, dịch chiết....Các nguồn trồng dược liệu tại Việt Nam nói chung và Sơn La nói riêng ngày càng mở rộng quy mô và kiểm soát chất lượng tốt, tuy nhiên chất lượng chưa đồng đều. Do đó nhu cầu phân tích, đánh giá chất lượng dược liệu và chiết xuất những dược chất có lợi trong dược liệu là rất quan trọng. Với những thiết bị phân tích hiện đại (GC-MS, HPLC, UV-VIS, AAS,...), Trường Đại học Tây Bắc gần đây phát triển những nghiên cứu khoa học có tính ứng dụng cao, có thể phục vụ việc nghiên cứu dược liệu, chế biến sản phẩm, đánh giá chất lượng dược liệu, thực phẩm. Để công tác đào tạo đáp ứng nhu cầu thiết thực của xã hội, đồng bộ với sự phát triển của khoa học và công nghệ, vào hồi 14 giờ 30 ngày 27 tháng 10 năm 2023, Bộ môn Hóa học - Khoa Khoa học Tự nhiên - Công nghệ tổ chức seminar: “Ứng dụng các thiết bị phân tích hiện đại trong nghiên cứu dược liệu”.
Tham dự seminar có đông đủ các giảng viên bộ môn Hóa học cùng sự có mặt của các sinh viên K63 ĐHSP Hóa học. Tại buổi seminar các thành viên đã được nghe TS. Lê Sỹ Bình - Phó giám độc Trung tâm Thực hành - Thí nghiệm - giảng viên bộ môn Hóa học báo cáo về các nội dung: Các thiết bị phân tích hiện đại hiện có của Trung tâm và tình hình sử dụng thiết bị; Các nghiên cứu khoa học về dược liệu đã tiến hành sử dụng trang thiết bị hiện đại của trung tâm. Đồng thời TS. Lê Sỹ Bình cũng báo cáo chuyên đề về "Phân tích polyphenol trong mẫu thực vật". Do nhiều yếu tố bên trong và bên ngoài cơ thể mà có thể dẫn đến gia tăng các chất oxy hóa hoạt động, đây là nguyên nhân của nhiều bệnh trong đó có ung thư, tim mạch, suy giảm hệ thần kinh,...Polyphenol là một trong nhóm những hợp chất trong tự nhiên có tác dụng kháng oxy hóa, kháng viêm, chống lão hóa. Hợp chất này tồn tại hàm lượng cao trong nhiều loài thực vật như: cúc, chè, ca cao, mâm xôi, táo, đậu nành, hạt dẻ,...Việc ứng dụng các thiết bị phân tích hiện đại phân tích nhanh hàm lượng polyphenol trong thực vật từ đó sản xuất các chế phẩm giàu polyphenol là một hướng nghiên cứu mới, cần thiết và có ý nghĩa thực tiễn.
Cũng tại seminar, TS. Phạm Thị Chuyên trình bày báo cáo về "Polysaccharide - Các phương pháp tách chiết từ dược liệu". Báo cáo nêu bật vai trò của nhóm các hợp chất polysaccharide đối với cơ thể sống: Điều trị ung thư, tăng cường hệ miễn dịch, thúc đẩy quá trình tạo máu, rất cần thiết với hoạt động của não bộ,...Việc tách, tinh chế polysaccharide từ các loại dược liệu có ý nghĩa lớn: làm nguyên liệu ứng dụng trong ngành công nghiệp thực phẩm hoặc dược phẩm, tăng giá trị và hiệu quả sử dụng dược liệu. Các thiết bị hiện có tại nhà trường đều đáp ứng được nhu cầu tách, tinh chế polysaccharide phục vụ nghiên cứu khoa học giảng viên, sinh viên và có thể sản xuất ở quy mô nhỏ.
Ngoài ra, tại buổi seminar các thành viên tham dự cũng được nghe nhiều báo cáo khác của các giảng viên bộ môn Hóa học tập trung về nâng cao chất lượng giảng dạy, nghiên cứu khoa học của bộ môn Hóa học.
Sau đây là một số hình ảnh từ buổi seminar:
TS. Doãn Văn Kiệt- Trưởng BM Hóa học phát biểu
TS. Phạm Thị Chuyên trình bày báo cáo
Các nguồn thực phẩm - dược liệu giàu Polysaccharide
Các phương pháp tinh chế- định lượng Polysaccharide
TS. Lê Sỹ Bình trình bày báo cáo
